فایده گرایی نمایانگر یک نظریه جاری یا فلسفی است که به دنبال درک مبانی اخلاق و اخلاق از طریق پیامدهای اعمال است .

در قرن 18 توسط دو فیلسوف بریتانیایی - جان استوارت میل (1806-1873) و جرمی بنتام (1748-1832) ایجاد شد - فایده گرایی به این صورت توصیف می شود. الگویی از یک نظام فلسفی اخلاقی و اخلاقی که در آن یک نگرش را تنها در صورتی می توان از نظر اخلاقی صحیح دانست که تأثیرات آن موجب رفاه عمومی شود .

یا اینکه این است که اگر نتیجه یک عمل برای اکثریت منفی باشد، این عمل از نظر اخلاقی مذموم خواهد بود.

سوگیری فایده گرایی، جستجوی لذت، برای اعمال مفید، در مواجهه با شادی است.

فایده گرایی به بررسی اعمال و نتایجی که رفاه را برای موجودات ذی شعور (آن موجوداتی که آگاهانه احساسات دارند) به ارمغان می آورد.

از نظر تجربی ، مردان این توانایی را دارند که اعمال خود را تنظیم و انتخاب می کنند و رسیدن به لذت، مخالفت با رنج و درد را ممکن و آگاهانه ممکن می سازد.

در واقع، بحث های زیادی برای درک اینکه آیا فایده گرایی پیامدهایی را در بر می گیرد که به سایر موجودات ذی شعور نیز مرتبط است. مانند حیوانات، یا اگر چیزی منحصر به انسان است.

با این استدلال به راحتی می توان متوجه شد که منفعت گرایی نقطه مقابل خودخواهی است، زیرا پیامدهای ناشی ازکنش‌ها بر شادی گروه متمرکز می‌شوند و نه بر منافع فردی.

فایده‌گرایی، مبتنی بر پیامدها، انگیزه‌های عامل (خواه خوب یا بد) را در نظر نمی‌گیرد، بالاخره اعمال چنین عاملی که منفی تلقی می شود می تواند منجر به پیامدهای مثبت شود و بالعکس.

اگرچه فیلسوفان انگلیسی میل و بنتام به طور گسترده ای از آن دفاع کردند، تفکر سودگرایانه قبلاً از دوره یونان باستان با فیلسوف اپیکور مورد توجه قرار گرفته بود.

همچنین رجوع کنید به: معنای فلسفه مدرن .

اصول فایده گرایی

تفکر سودگرایانه شامل اصولی که در عرصه های مختلف زندگی یک جامعه از جمله سیاست، اقتصاد، قوانین و غیره به کار می روند.

بنابراین اصول اساسی فایده گرایی عبارتند از:

• اصل رفاه: اصل که در آن "خوب" به عنوان بهزیستی تثبیت می شود، یعنی هدف یک عمل اخلاقی باید رفاه باشد، در هر سطحی که باشد (فکری، جسمی). و اخلاقی).
• نتیجه گرایی: اصلی که نشان می دهد پیامدهای یک عمل تنها مبنای دائمی قضاوت برای اخلاقی بودن چنین عملی است، یعنی اخلاقیات توسط آن قضاوت می شود. پیامدهای ناشی از آن.

همانطور که ذکر شد، فایده گرایی به فاعل های اخلاقی علاقه مند نیست، بلکه به اعمال، پس از تمام ویژگی های اخلاقی یک فرد علاقه مند است.عامل بر «سطح» اخلاقی بودن یک عمل تأثیر نمی گذارد.

• اصل تجمیع: اصلی که میزان رفاه ایجاد شده در یک عمل را در نظر می گیرد و ارزش گذاری می کند. اکثر افراد، برخی از «اقلیت‌ها» را تحقیر می‌کنند یا «قربانی» می‌کنند که مانند اکثر افراد سود نمی‌برند.

در اصل، این اصل تمرکز بر میزان رفاه تولید شده را توصیف می‌کند. برای تضمین و افزایش رفاه عمومی برای «فدا کردن یک اقلیت» معتبر است.

این عبارتی است که در آن «بدبختی برخی با رفاه برخی دیگر متعادل می‌شود». اگر جبران نهایی مثبت باشد، عمل از نظر اخلاقی خوب ارزیابی می شود.

• اصل بهینه سازی: اصلی که در آن سودگرایی مستلزم به حداکثر رساندن رفاه عمومی است، یعنی اینطور نیست. چیزی اختیاری است، اما به عنوان یک وظیفه تلقی می شود؛
• بی طرفی و جهان شمول گرایی: اصلی که توصیف می کند بین رنج یا خوشبختی افراد تمایزی وجود ندارد و نشان می دهد که همه در برابر فایده گرایی برابر هستند. 9>

این بدان معنی است که لذت ها و رنج ها صرف نظر از افراد تحت تأثیر، اهمیت یکسانی دارند.

بهزیستی هر فرد در تحلیل رفاه عمومی دارای وزن یکسانی است.

خطوط و نظریات فکری مختلفی به عنوان اشکال نقد و مخالفت با سودگرایی پدید آمده است.

یک مثال ازامانوئل کانت، فیلسوف آلمانی که با مفهوم «واجب مقوله‌ای» می‌پرسد آیا ظرفیت فایده‌گرایی با نگرش‌های خودخواهی مرتبط نیست، زیرا اعمال و پیامدهای ناشی از آن معمولاً به تمایلات شخصی بستگی دارد.