या लेखात, आपण इर्ष्या बद्दल बोलू, ही संकल्पना एका तुलनेने सामान्य भावनांचा संदर्भ देते जी मानवतेच्या सुरुवातीपासून सोबत आहे, परंतु जेव्हा ती नियंत्रणाबाहेर जाते, तेव्हा मानसिक विकार होऊ शकतात आणि नातेसंबंधांना हानी पोहोचवण्याव्यतिरिक्त, ज्यांना ते वाटते त्यांना आणि त्या मत्सराचा हेतू.

इर्ष्या म्हणजे काय

इर्ष्या हा शब्द (अनेकवचन फॉर्म "इर्ष्या" देखील सामान्य आहे ), लॅटिन शब्द झेल्युमेन वरून आला आहे, जो ग्रीक झेलोस पासून उद्भवला आहे आणि वेगवेगळ्या लक्ष्यांवर आणि वेगवेगळ्या परिस्थितीत निर्देशित केलेल्या भिन्न भावना परिभाषित करण्यासाठी वापरला जातो, परंतु सर्वसाधारणपणे, शब्दाच्या अर्थांमध्ये दुसर्‍याच्या फायद्यासाठी नुकसानीची कल्पना समाविष्ट आहे. मत्सर या शब्दाचा वापर करून वर्णन केलेली भावना म्हणजे एखाद्या व्यक्तीमध्ये दुसर्‍या व्यक्तीने मिळवलेले यश, फायदे किंवा आनंद यामुळे उत्तेजित होणारा संताप.

इर्ष्या या शब्दाचा आणखी एक वापर म्हणजे एखाद्याचा स्नेह गमावण्याच्या भीतीचे वर्णन करणे. एखाद्यावर प्रेम केले किंवा ती व्यक्ती दुसर्या व्यक्तीशी संबंधित आहे. या मजकुरात, आम्ही ईर्ष्या या शब्दाच्या या अर्थाबद्दल विशेषतः बोलू: भावना जी रोमँटिक संबंधांमध्ये असू शकते आणि एखाद्या व्यक्तीचे स्नेह गमावण्याच्या भीतीने किंवा तो/ती दुसर्‍याशी संबंध ठेवेल या भीतीने वैशिष्ट्यीकृत आहे. आम्ही मत्सराची संभाव्य उत्पत्ती आणि ती कशी नियंत्रित करावी यासारख्या समस्यांना सामोरे जाऊ.

ज्यावेळी ही भावना येते तेव्हा अस्वास्थ्यकर मत्सराची परिस्थिती असतेज्याला ते जाणवते त्या व्यक्तीला किंवा ज्याचा त्याला हेवा वाटतो त्याला त्रास होतो.

इर्ष्या हा कलात्मक कामांमध्ये एक थीम म्हणून शोधला गेला आहे, त्यापैकी सर्वात प्रसिद्ध, आपण ओथेलो या नाटकाचा उल्लेख करू शकतो ज्यामध्ये शीर्षक पात्र, एक लष्करी कमांडर, त्याच्या अधीनस्थ, कपटी इयागोच्या कारस्थानांमुळे याची खात्री पटली की त्याची पत्नी, डेस्डेमोना, कॅसिओसह त्याची फसवणूक करत आहे, ऑथेलो या अधिकाऱ्याने इयागोच्या जागी बढती दिली होती. नाटकाच्या शेवटी, ऑथेलो, संतप्त होऊन, डेस्डेमोनाचा खून करतो आणि त्यानंतरच इयागोचा कट उघड होतो, ज्यामुळे तो तुरुंगात जातो आणि ऑथेलो आत्महत्या करतो.

व्यक्तीला हेवा कशामुळे होतो?

एकपत्नीक संबंधाच्या संदर्भात, हे शक्य आहे की ठराविक प्रमाणात मत्सर नैसर्गिक आहे. असे काही लोक आहेत ज्यांचा असा विश्वास आहे की, एका विशिष्ट स्तरापर्यंत, हे एका व्यक्तीच्या दुसर्‍याबद्दलच्या स्वारस्याचा एक पुरावा आहे आणि जोडप्यांना जवळ आणू शकते. ते काहीही असो, अति प्रमाणात, मत्सर ज्यांना ते जाणवते त्यांना आणि ती जागृत करणार्‍या व्यक्तींना त्रास होतो आणि जोडप्याच्या नातेसंबंधाला आणि सामाजिक जीवनाला हानी पोहोचवते.

अतिशय मत्सराच्या संभाव्य कारणांपैकी , असुरक्षितता आणि कनिष्ठता जटिल आहेत. पूर्वीच्या अयशस्वी नातेसंबंधांचा अनुभव, विशेषत: ज्या व्यक्तीमध्ये जोडीदाराने विश्वासघात केला होता, ते देखील अत्याधिक ईर्ष्याला कारणीभूत ठरू शकतात.

मत्सर आणि मालकीण सहसा एकत्र असतात. प्रेम ही एक भावना आहे जी दुसऱ्या व्यक्तीकडे वळते,मत्सर ही अधिक अहंकारी गोष्ट आहे, ज्याला ती वाटते त्या व्यक्तीकडे अधिक निर्देशित केली जाते, ज्याला नियंत्रण हवे असते, ज्या व्यक्तीशी त्याचा संबंध आहे त्यावर आपला ताबा मिळवायचा असतो.

इर्ष्याचे प्रकार काय आहेत

इर्ष्यासाठी विविध संभाव्य वर्गीकरणे आहेत. त्यापैकी एक वर्गीकरण आहे जे या भावनांना सामान्य, न्यूरोटिक आणि पॅरानोइडमध्ये विभाजित करते. पहिली म्हणजे एखाद्या व्यक्तीला अधूनमधून जाणवणारी भावना जेव्हा तो स्वत:ला अशा परिस्थितीत सापडतो जिथे तो त्याच्या जोडीदाराने सोडलेला किंवा वगळलेला वाटतो.

न्यूरोटिक मत्सर जवळजवळ कायमस्वरूपी वेदना आणि अविश्वास आणि सतत गरजेद्वारे चिन्हांकित केले जाते. भागीदार फसवणूक करत नाही याची पुष्टी करण्यासाठी, जरी तो आहे असे कोणतेही संकेत नसले तरीही. पॅरानॉइड किंवा भ्रामक मत्सर हा मत्सराचा प्रकार आहे ज्यामध्ये भागीदाराच्या निष्ठेबद्दल जवळजवळ कायमस्वरूपी अनिश्चिततेऐवजी, विश्वासघाताची निराधार खात्री असते. न्यूरोटिक मत्सर आणि विक्षिप्त मत्सर हे मत्सराचे पॅथॉलॉजिकल प्रकार आहेत असे मानण्याची प्रथा आहे.

इर्ष्या नियंत्रित करण्यासाठी काय करावे

इर्ष्या कशी नियंत्रित करावी हा एक सामान्य प्रश्न आहे , ईर्ष्याविरूद्ध आत्म-नियंत्रण कसे ठेवावे. आत्म-सुधारणेच्या कोणत्याही प्रयत्नांप्रमाणे, हे नेहमीच सोपे नसते, परंतु ते चांगले करेल आणि नातेसंबंधांना मदत करेल, कारण मत्सर नातेसंबंध अस्थिर करू शकते आणि व्यक्ती आणि लक्ष्य दोघांनाही दुःख देऊ शकते.

सर्वप्रथम , जागा आहेतुम्हाला काय वाटत आहे किंवा तुम्ही कसे वागता आहात यात अतिशयोक्ती किंवा अपुरेपणा आहे याची जाणीव होणे आवश्यक आहे. पुढील पायरी म्हणजे या भावनांचे मूळ समजून घेण्याचा प्रयत्न करणे. ते दुःखी रोमँटिक अनुभवांमुळे अविश्वासाचे उत्पादन आहेत का? शांत राहणे देखील महत्त्वाचे आहे: राग हा एक वाईट सल्लागार आहे. तुमचे विचार स्पष्ट होईपर्यंत चालत जा किंवा गरज असल्यास दीर्घ श्वास घ्या.

स्वत:वर जास्त कठोर होऊ नका. तुमच्या भावना जशा आहेत तशा स्वीकारा, त्यांना सहानुभूतीने पहा आणि वाजवी आणि हुशारीने वागण्यावर लक्ष केंद्रित करा. तुमच्या भावना एका रात्रीत बदलणार नाहीत, परंतु तर्कशुद्धपणे वागण्याचा निर्णय घेणे आणि जास्त करणे टाळणे ही सुरुवात करण्यासाठी एक चांगली जागा आहे.

तुम्ही याबद्दल बोलू शकणारे कोणी असल्यास, ते मदत करू शकते, कारण ते व्यक्त होण्यासाठी एक आउटलेट आहे हे सर्व स्वतःकडे ठेवण्याऐवजी तुम्हाला निरोगी मार्गाने काय वाटते.

तुमच्या जोडीदारामध्ये एखादी विशिष्ट वर्तणूक तुम्हाला अस्वस्थ करत असल्यास, त्याबद्दल तुमच्या जोडीदाराशी मोकळेपणाने आणि शांतपणे बोलणे उपयुक्त ठरू शकते. .

इर्ष्याच्या तीव्रतेवर अवलंबून, एखाद्या मानसशास्त्रज्ञासारख्या मानसिक आरोग्य व्यावसायिकाची मदत घेणे चांगली कल्पना असू शकते, जो तुम्हाला भावना हाताळण्यास आणि त्याची विशिष्ट कारणे समजून घेण्यास मदत करू शकतो.<3

कोणीतरी मत्सर करत आहे हे कसे ओळखावे

मत्सराच्या लक्षणांपैकी, आपण संशयाच्या पुष्टीकरणाच्या शोधात समोरच्या व्यक्तीच्या गोपनीयतेवर आक्रमण करण्याचा उल्लेख करू शकतो आणिजोडीदाराच्या आयुष्यावर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न करा, जणू तो एक मालमत्ता आहे. वारंवार भांडणे हे मत्सराचे आणखी एक लक्षण असू शकते.

कौटुंबिक नातेसंबंध, मैत्री यांसारख्या, त्यांना आवडत असलेल्या व्यक्तीच्या नातेसंबंधांशी परिपक्वतेने वागण्यात ईर्ष्यावान लोकांना अडचणी येतात. यामुळे, उदाहरणार्थ, या नातेसंबंधांच्या स्वरूपाबद्दल तीव्र संशय निर्माण होऊ शकतो, विश्वासघात केला जातो की ते विश्वासघात लपवतात किंवा असुरक्षिततेमुळे व्यक्तीचे मित्र, सहकारी किंवा कुटुंबावर निराधार टीका करतात.

असे नाही असे होणे असामान्य आहे. ईर्ष्यावान व्यक्तीच्या हस्तक्षेपामुळे ज्यांच्यापासून तुम्ही मत्सराचे लक्ष्य आहात अशा लोकांना दूर ठेवा. हे वर्तन ईर्ष्याचा विषय असलेल्या व्यक्तीला देखील कारणीभूत ठरू शकते, कारण तो त्रासदायक वागणूक आणि त्याच्या सामाजिक जीवनात घुसखोरी करू शकत नाही, ईर्ष्यावान व्यक्तीपासून दूर जाऊ शकत नाही.

निष्कर्ष

जरी अनेक लोक ईर्ष्याला प्रेमाचा पुरावा म्हणून पाहतात, तरीही ते सहसा स्वत्व आणि इतर मानसिक समस्यांशी जोडलेले असते. जास्त प्रमाणात, यामुळे नातेसंबंधात समस्या उद्भवू शकतात. ज्या प्रकरणांमध्ये ते अधिक तीव्र असते, अशा परिस्थितीत मानसिक आरोग्य व्यावसायिकांची मदत घेणे आवश्यक असू शकते जे तुम्हाला ते समजून घेण्यास आणि निरोगी मार्गाने हाताळण्यास मदत करू शकतात.