სილოგიზმი არის მსჯელობის მოდელი, რომელიც დაფუძნებულია მსჯელობის დედუქციის იდეაზე . სილოგიზმის მნიშვნელობის უკეთ გასაგებად, დაამატეთ, რომ იგი შედგება ორი დებულებისგან, რომლებიც მიღებულია როგორც ჭეშმარიტი, რომელსაც ეწოდება წინამდებარეობები, რომლებიც მივყავართ დასკვნამდე. იმ დარგებს შორის, რომლებშიც სილოგიზმი გამოსადეგია, შეგვიძლია აღვნიშნოთ: ფილოსოფია, საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები, სამართალი.

ე.წ. არისტოტელესური სილოგიზმი, რომელიც ამ სახელს იმიტომ იღებს, რომ შესწავლილი იყო. ბერძენი ფილოსოფოსის მიერ არისტოტელეს მიხედვით, სამი მახასიათებელი მიეწერება: შუამავლობა, დედუქციური და აუცილებელი.

სილოგიზმზე ნათქვამია, რომ შუამავალია, რადგან იმის მაგივრად, რომ აღქმა მყისიერად იყოს აღქმული, დამოკიდებულია იმაზე. მიზეზის გამოყენება. ნათქვამია, რომ ის დედუქციურია, რადგან ის იწყებს უნივერსალური წინაპირობიდან კონკრეტული დასკვნების მისვლას. ნათქვამია, რომ ეს აუცილებელია, რადგან ის ადგენს კავშირს ნაგებობებს შორის.

როცა ავუხსენით რა არის სილოგიზმი, შევეხოთ ტერმინის ეტიმოლოგიას. ტერმინი სილოგიზმი მომდინარეობს ბერძნულიდან syllogismos , რაც ნიშნავს დასკვნას.

ტერმინი სილოგიზმის მნიშვნელობისა და წარმომავლობის წარმოდგენის შემდეგ შეგვიძლია სილოგიზმების კლასიფიკაცია. სილოგიზმები შეიძლება დაიყოს რეგულარულ, არარეგულარულ და ჰიპოთეტურად.

არარეგულარული სილოგიზმები არის მიძღვნილი სილოგიზმები, რეგულარული სილოგიზმების შემცირებული ან გაფართოებული ვარიანტები, რომლებიც მიჰყვება ზემოთ წარმოდგენილ მოდელს. შეიძლება დაიყოსოთხ ჯგუფად: ენთინემა, ეპიკერემა, პოლისილოგიზმი და სორიტები.

• Entima არის არასრული სილოგიზმის ტიპი, რომელშიც მინიმუმ ერთი წინაპირობა აკლია, რაც იგულისხმება.
• ეპიკერემა არის სილოგიზმის ტიპი, რომელშიც მტკიცებულებები თან ახლავს ერთ-ერთ წინაპირობას ან ორივეს.
• პოლისილოგიზმი არის გაფართოებული სილოგიზმი, რომელიც იქმნება თანმიმდევრობით. ორი ან მეტი სილოგიზმი, ისე რომ ერთის დასკვნა არის შემდეგის წინაპირობა.
• სორიტები არის სილოგიზმის სახეობა, რომელშიც ერთი წინაპირობის პრედიკატი ხდება შემდეგის საგანი, სანამ პირველი წინაპირობის სუბიექტი დაკავშირებულია უკანასკნელის პრედიკატთან.

ჰიპოთეტური სილოგიზმები შეიძლება დაიყოს სამ კატეგორიად: პირობითი, განცალკევებული და დილემები .

პირობითი ჰიპოთეტური სილოგიზმი არც ადასტურებს და არც უარყოფს წინაპირობას. დისიუქციური ჰიპოთეტური სილოგიზმი ყალიბდება ალტერნატივად წარმოდგენილი წინაპირობით. დილემის ტიპის ჰიპოთეტური სილოგიზმი არის ის, რომელშიც წარმოდგენილია ორი ჰიპოთეზა, რომელთაგან არცერთი არ არის სასურველი.

სილოგიზმების მაგალითები

მაგალითები რეგულარული სილოგიზმით:

ყველა ადამიანი მოკვდავია.

სოკრატე არის ადამიანი.

ასე რომ, სოკრატე მოკვდავია.

ყველა ექიმმა უნდა იცოდეს ანატომია.

ფაბიო ექიმია.

ასე რომ, ფაბიომ უნდა იცოდეს ანატომია.

ინტიმური სილოგიზმის მაგალითი:

მე ვფიქრობ, ამიტომ ვარ. იგულისხმებაწინაპირობა, რომელიც ამბობს, რომ ყველა, ვინც ფიქრობს, არსებობს.

ეპიკერემას ტიპის სილოგიზმის მაგალითი:

ყველა სკოლა კარგია, რადგან ის ასწავლის ადამიანებს. 0>ჩემ დაარსებული დაწესებულება არის სკოლა, რადგან ის აღიარებულია განათლების სამინისტროს მიერ.

ასე რომ, ჩემს მიერ დაარსებული დაწესებულება კარგია.

პოლისილოგიიზმის მაგალითი:

ყველა ფიზიკოსმა იცის ნიუტონის იდეები.

აინშტაინი ფიზიკოსია.

მაშ ასე, აინშტაინმა იცის ნიუტონის იდეები.

ახლა, ვინც იცის ნიუტონის იდეები. ნიუტონს შეუძლია ახსნას რა არის აჩქარება.

ასე რომ, აინშტაინს შეუძლია ახსნას რა არის აჩქარება.

პოლისილოგიიზმის კიდევ ერთი მაგალითი:

ყველაფერი, რაც ხელს უწყობს დისციპლინას, არის საქებარი.

სპორტი ხელს უწყობს დისციპლინას.

ასე რომ, სპორტი დასაფასებელია.

კალათბურთი სპორტია.

ამიტომ, კალათბურთი დასაფასებელია.

13> სორიტების მაგალითი:

ყველა ლომი დიდი კატაა.

ყველა დიდი კატა მტაცებელია.

ყველა მტაცებელი მტაცებელია.

მაშასადამე, ყველა ლომი მტაცებელია.

პირობითი ტიპის ჰიპოთეტური სილოგიზმის მაგალითი:

თუ წვიმს, ჩვენ არ წავალთ კინოში. . წვიმს. ასე რომ, ჩვენ არ ვაპირებთ კინოში წასვლას.

ჰიპოთეტური დისიუნქციური სილოგიზმის მაგალითი:

ან სენატორის ეს კანდიდატი არის ლიბერალი ან ის არის სტატისტი.

ახლა, სენატორის ეს კანდიდატი ლიბერალურია.

ასე რომ, სენატორის ეს კანდიდატი არ არისსტატისტი.

დილემის მაგალითი:

პრეზიდენტმა ან მხარი დაუჭირა კორუმპირებული მინისტრების ქმედებებს, ან არ იცოდა რა ხდებოდა მის მთავრობაში. თუ ის მხარს უჭერდა კორუმპირებული მინისტრების ქმედებებს, ის მათი თანამზრახველია და თანამდებობის უღირსი. თუ არ იცოდი რა ხდებოდა შენს მთავრობაში, შენ ხარ არაკომპეტენტური და ამ შემთხვევაში თანამდებობის ღირსი.

სილოგიზმი და სოფიზმი

სოფიზმი (ასევე უწოდებენ სოფისტიკას) არის მსჯელობის ხაზი, რომელიც შექმნილია იმისთვის, რომ თანამოსაუბრე შეცდომისკენ მიიყვანოს ცრუ ლოგიკით .

სილოგიზმი, თუმცა ეს არის ლოგიკური ინსტრუმენტი. სიმართლის დადგენა შეიძლება გამოვიყენოთ სოფისტურად მოტყუების მიზნით, რაც ლოგიკურ სახეს აძლევს მოტყუებას.

სოფისტური სილოგიზმის მაგალითი

ზოგიერთი მამაკაცი მდიდარია. ზოგი მამაკაცი წერა-კითხვის უცოდინარია. ამიტომ ზოგიერთი მდიდარი კაცი წერა-კითხვის უცოდინარია. გაითვალისწინეთ, რომ ზოგიერთი მამაკაცი მდიდარია და ზოგიერთი მამაკაცი წერა-კითხვის უცოდინარია, ვერ დავასკვნათ, რომ ზოგიერთი მდიდარი მამაკაცი აუცილებლად წერა-კითხვის უცოდინარია. შესაძლებელია, რომ ყველა გაუნათლებელი მამაკაცი იმ კაცებს შორისაა, რომლებიც არ არიან მდიდრები.

იურიდიული სილოგიზმი

თითქმის ყველაფერი განმარტა ზოგადად სილოგიზმზე და წარმოადგინა სხვადასხვა ტიპის მნიშვნელობები. სილოგიზმების, ჩვენ შეგვიძლია საქმე სილოგიზმის გამოყენებას სამართალში: იურიდიული სილოგიზმი.

იურიდიული სილოგიზმი არისლოგიკური აზროვნების მეთოდი, რომელსაც მიმართავენ იურიდიულ სფეროში მომუშავე პროფესიონალები (მაგალითად, მოსამართლეები, ადვოკატები და პროკურორები) კანონის კონკრეტულ სიტუაციებში გამოყენებისას. მისი სტრუქტურა შედგება სამი ნაწილისაგან: კანონზე დაფუძნებული შენობის წარდგენა, ანალიზის ქვეშ მყოფი კონკრეტული საქმის წარდგენა და ბოლოს, დასკვნა, თუ როგორ მოქმედებს კანონი საქმეზე.

მაგალითად: რასიზმი ენით აუწერელი დანაშაულია. ფულანოს რასიზმში ადანაშაულებენ. სავარაუდო დანაშაული არ იყო დადგენილი.