φιλελεύθερο κράτος Το Estado είναι αρσενικό ουσιαστικό και κλίση του ρήματος "είμαι" (στη μετοχή), του οποίου η προέλευση προέρχεται από τη λατινική κατάσταση που σημαίνει "κατάσταση, κατάσταση".

Το "φιλελεύθερος" είναι επίθετο και ουσιαστικό δύο φύλων, το οποίο προέρχεται από τον όρο "ελεύθερος", ο οποίος προέρχεται από το λατινικό liber που σημαίνει "δωρεάν".

Η έννοια του φιλελεύθερου κράτους, που ονομάζεται επίσης φιλελεύθερο κράτος δικαίου, περιγράφεται ως μοντέλο διακυβέρνησης βασισμένο στον φιλελευθερισμό .

Το φιλελεύθερο κράτος αναπτύχθηκε κατά την περίοδο του Διαφωτισμού, μεταξύ του 17ου και του 18ου αιώνα.

Μέσω αυτής, αναπτύχθηκαν πολλές θεωρίες (πολιτικές και οικονομικές) οι οποίες τάχθηκαν υπέρ της ελευθερίας των ατόμων με απόλυτο τρόπο, υποστηρίζοντας ότι η εξουσία των κρατών να παρεμβαίνουν στη ζωή και τις επιλογές των πολιτών τους πρέπει να είναι περιορισμένη.

O φιλελευθερισμός αντιτάχθηκε στην ελεγκτική και συγκεντρωτική κυβέρνηση του απολυταρχικού κράτους, του οποίου οι κύριοι στόχοι ήταν η συσσώρευση πλούτου, ο έλεγχος της οικονομίας και μια αυταρχική σχέση μεταξύ κυβέρνησης και πληθυσμού.

Για τον Τζον Λοκ, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας του φιλελευθερισμού, οι κυβερνήσεις πρέπει να εγγυώνται μόνο τρία βασικά δικαιώματα για τους ανθρώπους: τη ζωή, την ελευθερία και την ιδιοκτησία.

Το φιλελεύθερο κράτος χαρακτηρίζεται από την αξιοποίηση της αυτονομίας και την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων, ώστε να τους διασφαλίζεται η ελευθερία να κάνουν ό,τι επιθυμούν, εφόσον οι πράξεις αυτές δεν παραβιάζουν τα δικαιώματα των άλλων.

Οικονομικά, το φιλελεύθερο κράτος είναι το άμεσο αποτέλεσμα των συμφερόντων της αστικής τάξης.

Ο Άνταμ Σμιθ υπήρξε ο κορυφαίος μελετητής του οικονομικού φιλελευθερισμού, πιστεύοντας ότι η αγορά είναι ελεύθερη όταν αυτοδιαχειρίζεται τον εαυτό της, χωρίς καμία κρατική παρέμβαση. Αυτό είναι το μοντέλο που αντιτίθεται στο παρεμβατικό κράτος, το οποίο χαρακτηρίζεται από εξαντλητικό έλεγχο σε όλους τους τομείς της οικονομίας, ακόμη και στον ιδιωτικό τομέα.

Πώς προέκυψε το φιλελεύθερο κράτος;

Το φιλελεύθερο κράτος εμφανίστηκε μετά τη Γαλλική Επανάσταση, η περίοδος της οποίας ενθαρρύνθηκε από τις φιλελεύθερες ιδέες που εμπνεύστηκαν από τα έργα του Τζον Λοκ.

Σύμφωνα με τον Άγγλο φιλόσοφο, τα άτομα γεννήθηκαν με το φυσικό δικαίωμα στη ζωή, καθώς και το δικαίωμα στην ελευθερία και την ατομική ιδιοκτησία.

Μια τέτοια άποψη είχε ως συνέπεια ότι το κράτος δεν μπορούσε πλέον να παρεμβαίνει σε τέτοια θέματα.

Για τον Τζον Λοκ, η σχέση του πληθυσμού με την κυβέρνηση πραγματοποιείται μέσω ενός Κοινωνικού Συμβολαίου, όπου η κοινωνία παραιτείται από ορισμένα δικαιώματα ώστε το κράτος να είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση της κοινωνικής τάξης.

Με αυτόν τον τρόπο, ο φιλελευθερισμός λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης για αυτό το μοντέλο κράτους που είναι προσανατολισμένο στην εγγύηση των ατομικών ελευθεριών, αλλά ταυτόχρονα ελέγχει τα συμφέροντα της κοινωνίας.

Τη στιγμή που η απολυταρχική μοναρχία έχασε την εξουσία, αφήνοντας την αστική τάξη να αναλάβει τον έλεγχο της επανάστασης, τα προνόμια όσων γεννήθηκαν σε βασιλικές οικογένειες αντικαταστάθηκαν από τη δύναμη του κεφαλαίου.

Κατά συνέπεια, η αστική τάξη ενισχύθηκε φυσικά, καθώς άρχισε να επωφελείται από την απουσία κρατικής παρέμβασης και από την εκμετάλλευση των νέων ευκαιριών της ελεύθερης αγοράς.

Χαρακτηριστικά του φιλελεύθερου κράτους

Το φιλελεύθερο κράτος ξεχωρίζει για αυτές τις κύριες πτυχές:

Ατομική ελευθερία

Μέσα σε ένα φιλελεύθερο κράτος, τα άτομα έχουν ελευθερίες χωρίς να παρεμβαίνει η κυβέρνηση. Έτσι, μπορούν να ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα (πολιτική, οικονομική ή κοινωνική σε οποιοδήποτε επίπεδο), η οποία όμως δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων.

Ισότητα

Σε ένα φιλελεύθερο κράτος, η ισότητα είναι ένα χαρακτηριστικό που επιτυγχάνεται μέσω του σεβασμού του κάθε ατόμου και της ατομικότητάς του.

Με άλλα λόγια, σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, φυλής ή θρησκείας, με γνώμονα τις διαφορές τους, ώστε να παρέχονται οι ίδιες ευκαιρίες σε όλους.

Ανοχή

Το χαρακτηριστικό της ανεκτικότητας σχετίζεται με την ισότητα που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τα άτομα σε ένα φιλελεύθερο κράτος.

Στην περίπτωση αυτή, αναφέρεται ότι όλα τα άτομα έχουν την ευκαιρία να ακουστούν και να γίνουν σεβαστά, ακόμη και σε περιπτώσεις απεργιών και διαδηλώσεων.

Ελευθερία των μέσων ενημέρωσης

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης λειτουργούν αμερόληπτα και δεν είναι συνδεδεμένα με την κυβέρνηση ενός φιλελεύθερου κράτους.

Ως εκ τούτου, τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να δημοσιεύουν πληροφορίες ελεύθερα, χωρίς καμία μεροληπτική πρόθεση, ιδίως σε περιπτώσεις πολιτικών θεμάτων.

Ελεύθερη αγορά

Στο φιλελεύθερο κράτος επικρατεί το "αόρατο χέρι της αγοράς", όρος που προσδιορίζει την απουσία κυβερνητικής παρέμβασης στην οικονομία.

Σε αυτή την κατάσταση, ο καθένας μπορεί να συμμετέχει σε οικονομικές δραστηριότητες, ενώ η αγορά αυτορυθμίζεται.

Φιλελεύθερο κράτος, κοινωνικό κράτος δικαίου και κράτος πρόνοιας

O φιλελεύθερο κράτος αναφέρεται στο κράτος που εγγυάται τα λεγόμενα δικαιώματα πρώτης γενιάς, τα οποία είναι ατομικής και αρνητικής φύσης, καθώς απαιτούν την αποχή του κράτους.

Τα δικαιώματα αυτά θεωρούνται ουσιώδη, καθώς συνδέονται με την ελευθερία, καθώς και με τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.

Ήδη η Κοινωνικό κράτος δικαίου είναι το κράτος που εγγυάται τα δικαιώματα δεύτερης γενιάς (τα οποία περιλαμβάνουν πολιτιστικά, κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα), τα οποία καταλήγουν να απαιτούν αποτελεσματικές συμπεριφορές από το κράτος.

O Κράτος πρόνοιας - ονομάζεται κράτος πρόνοιας ορίζεται ως ένα κοινωνικό και οικονομικό μέτρο που υιοθετείται από την κυβέρνηση με στόχο τη μείωση της κοινωνική ανισότητα μέσω πολιτικών υποβοήθησης, διανομής εισοδήματος και παροχής βασικών υπηρεσιών.

νεοφιλελεύθερο κράτος

Ένα άλλο γνωστό μοντέλο διακυβέρνησης είναι το νεοφιλελευθερισμός η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία του κράτους ως απλού ρυθμιστή της οικονομίας, δηλαδή με μικρή -αλλά υπαρκτή- κρατική παρέμβαση.

Αυτό το κοινωνικοοικονομικό δόγμα καθιερώθηκε σε αρκετές χώρες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, ιδίως μετά την "κρίση του φιλελευθερισμού", όταν η έλλειψη κρατικής παρέμβασης προκάλεσε ανισορροπία στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, με αποτέλεσμα την περίφημη οικονομική κρίση του 1929.

Σε αυτή την κρίση του 1929, η οποία ονομάστηκε "Μεγάλη Ύφεση", αποδείχθηκε ότι η έλλειψη ρύθμισης της αγοράς προκάλεσε την αχαλίνωτη ανάπτυξη της βιομηχανίας, η οποία κατέληξε στην κατάρρευση της οικονομίας.

Από εκεί και πέρα, ο νεοφιλελευθερισμός επέκτεινε στο κράτος τον ελάχιστο ρόλο της ρύθμισης της οικονομίας, σεβόμενος όμως πάντα την ελεύθερη αγορά και τον ανταγωνισμό.

Δείτε επίσης:

• Φιλελευθερισμός
• Νεοφιλελευθερισμός
• Δεξιά και αριστερά
• Κοινωνική ανισότητα