Wat is rationalisme?

Rationalisme is een mannelijk zelfstandig naamwoord. De term komt van het Latijnse rationalis wat "dat wat de rede volgt" betekent, plus het achtervoegsel -isme, van het Latijnse - ismus uit het Grieks - ismos wat een zelfstandig naamwoordvormer is.

De betekenis van Rationalisme beschrijft een filosofische theorie die prioriteit geeft aan de reden menselijk, met de zintuigen als faculteit van kennis Met andere woorden, het is vanuit de rede dat menselijke wezens hun kennis verkrijgen.

De basis van het rationalisme is het geloof dat de rede de belangrijkste bron van kennis is, omdat deze aangeboren is in de mens.

Het begin van het rationalisme stamt uit de Moderne Tijd - een periode die werd gekenmerkt door talrijke transformaties, die zelfs de ontwikkeling van de moderne wetenschap bevorderde, waardoor de mens de methoden en criteria die werden gebruikt om ware kennis van de werkelijkheid te verkrijgen, in twijfel trok.

Voor het rationalisme bestaat er een soort kennis die direct voortkomt uit de rede, gebaseerd op de principes van het zoeken naar zekerheid en demonstratie. Dit idee wordt ondersteund door een kennis die niet voortkomt uit ervaring, maar alleen door de rede wordt uitgewerkt.

Omdat het van mening is dat de mens aangeboren ideeën heeft, gelooft het rationalisme dat de mens deze al vanaf zijn geboorte heeft en wantrouwt het zijn zintuiglijke waarnemingen.

Rationeel denken introduceert twijfel in het denkproces en moedigt kritiek aan als onderdeel van de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis.

Binnen het Rationalisme zijn er drie verschillende stromingen:

• Metafysica : onderdeel dat een rationeel karakter krijgt in het bestaan, wat aangeeft dat de wereld logisch georganiseerd is en vatbaar voor wetten,
• Epistemologisch of gnosiologisch : onderdeel dat de rede ziet als de bron van alle ware kennis, onafhankelijk van ervaring,
• Ethiek : onderdeel dat voorziet in de relevantie van rationaliteit met betrekking tot moreel handelen.

De belangrijkste denkers van het rationalisme zijn: René Descartes, Pascal, Spinoza, Leibniz en Friedrich Hegel.

Christelijk rationalisme

Het Christelijk Rationalisme kenmerkt een spiritistische doctrine die in 1910 in Brazilië verscheen, toen het verscheen binnen de Braziliaanse spiritistische beweging, die aanvankelijk Rationeel en Wetenschappelijk Christelijk Spiritisme werd genoemd.

Het Christelijk Rationalisme werd gesystematiseerd door Luiz de Mattos die, samen met Luiz Alves Thomaz, uiteindelijk het meest verantwoordelijk was voor het begin van de doctrine.

Volgens de volgelingen van het Christelijk Rationalisme is het doel om de evolutie van de menselijke geest te behandelen, met benaderingen en conclusies over verschijnselen en zaken, zoals redeneren en rede.

Zie ook de betekenis van Theologie .

Rationalisme en empirisme

Rationalisme en empirisme zijn twee filosofische theorieën die geloven in het bestaan van aangeboren waarheden en de priori .

Terwijl het rationalisme een theorie is die stelt dat de rede de basis is van menselijke kennis, is het empirisme er al op gebaseerd dat zintuiglijke ervaring de bron van kennis is.

Voor het empirisme beschikken individuen niet over aangeboren kennis en geloven ze niet in intuïtie. De belangrijkste basisprincipes zijn inductie en zintuiglijke ervaringen, terwijl deze voor het rationalisme deductie, aangeboren kennis en rede zijn.

Zie ook de betekenis van Empirisme .

Het rationalisme van Descartes

Het Cartesiaanse rationalisme, dat met Descartes werd geboren, definieert dat de mens de zuivere waarheid niet via zijn zintuigen kan bereiken - waarheden bevinden zich in abstracties en in het bewustzijn (waar aangeboren ideeën wonen).

Volgens Descartes zijn er drie categorieën ideeën:

• Ideeën onvoorzien Het zijn ideeën die ontstaan uit de gegevens die voortkomen uit de zintuigen van mensen,
• Ideeën feitelijk Het zijn ideeën die voortkomen uit de verbeelding van de mens,
• Idealen aangeboren Het zijn ideeën die onafhankelijk zijn van ervaring en die vanaf de geboorte in de mens aanwezig zijn.

Voorbeelden van aangeboren ideeën zijn volgens Descartes de notie van het bestaan van God.

Ten tijde van de Renaissance heerste er een sterke scepsis ten opzichte van wetenschappelijke methoden, die onvolledig, gebrekkig en onderhevig aan fouten werden geacht.

Descartes had als missie om de wetenschap te legitimeren door aan te tonen dat de mens de echte wereld kon kennen.

De betekenis van Rationalisme is in de categorie Filosofie

Bekijk meer:

• Betekenis van Epistemologie
• Betekenis van Metafysica
• Betekenis van ethiek
• Betekenis van Theologie
• Betekenis van Moreel
• Betekenis van Empirisme
• Betekenis van Hermeneutiek
• Betekenis van Verlichting